Nasze sprawy emeryckie w czasach epidemii

Wniosek o ustanowienie pełnomocnika z urzędu 

              Emeryci, stając przed Sądem Pracy, często po raz pierwszy w życiu, mają problemy z przekazaniem swojego stanowiska w sprawach ubezpieczeniowych będących tematem rozprawy, wyjaśnieniem swoich żądań, czy odpowiedzi na pytania sędziego.

Stres, nieznajomość procedur sądowych, trudny prawniczy język, onieśmielenie pokazują w sądzie często niekorzystny wizerunek emeryta.

Dodać trzeba, że sędziowie nie zawsze są wyrozumiali, zdarza się, że bardzo obcesowo traktują zagubionych emerytów, a nawet pokrzykują, co jeszcze bardziej pogłębia stres.

Z rozmów z emerytkami, z maili, z wpisów na blogu, wynika, że często, niestety, zbyt często, wizyta w sądzie jest źródłem ogromnego stresu i uczucia bezsilności.

            Całe szczęście, że jest wiele sądów, w których z życzliwością i przede wszystkim z wyrozumiałością traktowani są emeryci. Sędziowie cierpliwie tłumaczą zawiłości prawne, spokojnie zadają pytania i wysłuchują czasem nieskładnych odpowiedzi.

Mam informacje o sądzie w Warszawie, w którym Pani Sędzia widząc nieporadność emeryta, sama proponuje pełnomocnika z urzędu. Wierzę, że takich sędziów i sądów jest więcej.

              Zdecydowana większość Sądów Pracy I instancji nie obciąża emerytów kosztami sądowymi w postaci zawrotu kosztów zastępstwa procesowego na rzecz ZUS. Zdarzają się jednak sądy, które żądają od emerytów zwrotu tych kosztów Tak często czyni, np. sąd gdański.

            Sprawy z zakresu ubezpieczeń społecznych są wolne od opłat sądowych. Dlatego też nie składamy do Sądów Pracy wniosków o zwolnienie od kosztów sądowych, a tylko piszemy o nieobarczanie nas kosztami zastępstwa procesowego, żądanych przez ZUS.

            Czasami, by skutecznie bronić w sądzie naszego stanowiska, zawartego w odwołaniu od decyzji ZUS, potrzebna jest osoba, która zapewni nam fachowe wsparcie i pomoże w prowadzeniu sprawy. O taką pomoc z urzędu zgasić się trzeba do sądu.

              Przyznanie profesjonalnego pełnomocnika z urzędu następuje na wniosek osoby zainteresowanej. Jednakże nie wszyscy, którzy wystąpią z takim wnioskiem otrzymają pomoc prawną z urzędu.

Jeżeli chcemy, aby przed sądem reprezentował nas profesjonalny pełnomocnik - radca prawny czy adwokat, mamy możliwość ustanowienia pełnomocnika z wyboru, któremu będziemy musieli zapłacić z własnej kieszeni.

W sytuacji, gdy nie stać nas na poniesienie kosztów wynagrodzenia fachowego pełnomocnika, możemy złożyć do sądu wniosek o ustanowienie pełnomocnika z urzędu.

             Ocena potrzeby udziału w sprawie adwokata lub radcy prawnego zależy od uznania sądu.Potrzeba taka będzie zachodziła w szczególności, gdy strona wykaże szczególną nieporadność w prowadzeniu swojej sprawy lub gdy sprawa jest skomplikowana, czy to pod względem faktycznym, czy prawnym.

             O przyznaniu pełnomocnika z urzędu nie decydują wyłącznie względy materialne strony, ale również potrzeba udziału pełnomocnika w sprawie. Sąd bowiem uwzględni taki wniosek, jeżeli udział adwokata lub radcy prawnego w sprawie uzna za potrzebny, np. ze względu na zawiłość sprawy, która wymaga udziału w sprawie prawnika. 

W sprawie przyznania pełnomocnika z urzędu sąd ustala, czy emerytka jest lub nie jest w stanie ponieść kosztów wynagrodzenia adwokata czy radcy prawnego bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny.  

Od oceny sądu zależy, czy podane przez stronę powody będą uznane za dostateczne do przyznania takiej pomocy. Sąd może również zweryfikować podane w oświadczeniu dane, jeżeli powziął wątpliwości, co do rzeczywistego stanu majątkowego, np. poprzez zwrócenie się do odpowiedniej instytucji. Oznacza to, że sąd może, ale nie musi przyznać profesjonalnego pełnomocnika.

             Wniosek o ustanowienie pełnomocnika z urzędu należy złożyć z oświadczeniem, o którym mowa w art. 1171 § 1 kodeksu postępowania cywilnego, obejmujące szczegółowe dane o swoim stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania. Oświadczenie sporządza się według wzoru, na urzędowym formularzu. Nie ma konieczności uiszczenia żadnej opłaty od przedmiotowego wniosku.

              Można też wyznaczyć w swoim wniosku pełnomocnika jeśli chcesz, aby reprezentowała Cię konkretna osoba. Jest przyjęte, że Twoje wskazanie powinno być uwzględnione. Tylko w skrajnych przypadkach wyznaczany jest inny pełnomocnik niż ten wskazany we wniosku. Jeżeli sąd uzna ustanowienie pełnomocnika z urzędu za potrzebne, wydaje stosowane postanowienie.

O wyznaczenie adwokata lub radcy prawnego sąd zwraca się do właściwej okręgowej rady adwokackiej lub rady okręgowej izby radców prawnych. Pozytywne orzeczenie sądowe zastępuje pełnomocnictwo, które samodzielnie musielibyśmy wystawić radcy prawnemu czy adwokatowi.

              Na postanowienie odmawiające ustanowienia pełnomocnika z urzędu przysługuje zażalenie, które należy wnieść w terminie tygodnia od dnia doręczenia lub ogłoszenia postanowienia do sądu, który wydał zaskarżane postanowienie.

Jeżeli sąd oddali wniosek o przyznanie adwokata lub radcy prawnego, strona nie może ponownie powoływać się na te same okoliczności. Ponowny wniosek o ustanowienie adwokata lub radcy prawnego, oparty na tych samych okolicznościach, podlega odrzuceniu. Na takie postanowienie nie przysługuje zażalenie.

               Wniosek może przybrać formę pisemną albo może zostać złożony ustnie do protokołu. W drugim przypadku stosowny wniosek będziemy musieli złożyć przed sądem, który prowadzi sprawę. Wniosek pisemny jeszcze przed wszczęciem postępowania najlepiej złożyć do sądu, który jest właściwy do prowadzenia danej sprawy. Wniosek można zgłosić w każdym czasie. Sąd rozpoznaje go niezwłoczne.

             Do wniosku o ustanowienie pełnomocnika z urzędu należy dołączyć wypełniony formularz oświadczenia o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania, który dostępny jest w każdym sądzie powszechnym lub można go pobrać ze strony internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości (www.ms.gov.pl) lub z innej strony w internecie.

             Pełnomocnik z urzędu w  sprawach ubezpieczeniowych nie zawsze przychylnie jest traktowany przez sąd. Często też odwołujący sądząc, że sąd i tak nie przyzna im fachowej pomocy prawnej rezygnują ze starania się o nią.

Co więcej, panuje często, nie zawsze słuszne, przekonanie, że pełnomocnik z urzędu w tego typu sprawach się nie stara, albo nie przykłada do sprawy wysyłając na nią np. aplikanta.

Obecnie pełnomocnik z urzędu za poprowadzenie sprawy z zakresu ubezpieczeń społecznych w I instancji otrzyma 180 zł zwrotu kosztów zastępstwa ze Skarbu Państwa. 

              Co powinien zawierać wniosek o ustanowienie pełnomocnika z urzędu?

- oznaczenie stron procesowych,

- miejscowość, datę sporządzenia wniosku,

- wskazanie sądu właściwego do rozpoznania wniosku,

- sygnaturę sprawy, w której domagamy się ustanowienia pełnomocnika z urzędu,

- uzasadnienie, które powinno zawierać wszelkie okoliczności uzasadniające wniosek, takie jak ciężka sytuacja materialna, zawiłość sprawy, nieporadność, itp.,

- dowody na poparcie powyższych okoliczności,

- własnoręczny podpis,

- załączniki (dowody wskazane we wniosku oraz oświadczenie o swoim stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania).

              Zgodnie z art. 117 kpc

      § 2. Osoba fizyczna, niezwolniona przez sąd od kosztów sądowych, może się domagać ustanowienia adwokata lub radcy prawnego, jeżeli złoży oświadczenie, z którego wynika, że nie jest w stanie ponieść kosztów wynagrodzenia adwokata lub radcy prawnego bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny.

     § 5. Sąd uwzględni wniosek, jeżeli udział adwokata lub radcy prawnego w sprawie uzna za potrzebny.

                                                                        Miejscowość, data

Sygn. akt…..

                                                                          Sąd Okręgowy w ………….

                                                                      (oznaczenie sądu właściwego)



Powód: imię, nazwisko, adres, pesel
Pozwany: imię, nazwisko/nazwa, adres/siedziba

                                                                        Wniosek 
                   Powoda o ustanowienie pełnomocnika procesowego z urzędu

Na podstawie art. 117 KPC wnoszę o ustanowienie dla mnie pełnomocnika procesowego z urzędu w sprawie o zapłatę, sygn. akt ……………


Uzasadnienie (przykładowe)

                       Z uwagi na zawiły charakter przedmiotowej sprawy wnoszę o ustanowienie pełnomocnika z urzędu. Udział profesjonalnego pełnomocnika w niniejszej sprawie jest w mojej ocenie potrzebny i uzasadniony ze względu na skomplikowany charakter sprawy. Jednocześnie oświadczam, iż nie jestem w stanie bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i swojej rodziny ponieść kosztów wynagrodzenia profesjonalnego pełnomocnika procesowego. Ze względu na mój stan zdrowia od kilku lat jestem osobą nieaktywną zawodowo. Utrzymuję się z niewysokiej emerytury, która ledwo wystarcza na podstawowe wydatki.

Dowód:          1. oświadczenie o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania

                        2. dokumentacja medyczna

                        3. orzeczenie o niepełnosprawności (jeśli się posiada)

Powyższe okoliczności powodują, iż przedmiotowy wniosek jest zasadny i zasługuje na uwzględnienie.
                               (podpis)

Załączniki: