Interpelacja uzupełniająca Pana Posła Zbigniewa Pacelta

Drodzy Państwo!

Z biura Poselskiego Pana Posła Zbigniewa Pacelta otrzymałam
 proponowaną "roboczą" treść interpelacji uzupełniającej 
w  sprawie  zasad ustalania wysokości emerytury powszechnej osób urodzonych po 1948 r pobierających dotychczas wcześniejszą emeryturę.

Paweł Celebański w imieniu Pana Posła Pacelta prosi o ewentualne uwagi.

Ostrowiec Świętokrzyski, dn. 10 kwietnia 2015 r.

Zbigniew Pacelt

Klub Parlamentarny

Platforma Obywatelska

                                                           Szanowny Pan

                                                           Radosław Sikorski

                                                           Marszałek Sejmu RP

Szanowny Panie Marszałku ,

Na podstawie art. 193 pkt. 3 Regulaminu Sejmu RP składam na ręce Pana Marszałka interpelację poselską do Ministra Pracy i Polityki Społecznej RP Pana Władysława Kosiniaka – Kamysza, w sprawie krzywdzących zasad ustalania wysokości emerytury powszechnej osób urodzonych po 1948 r. pobierających dotychczas wcześniejszą emeryturę, celem otrzymania dodatkowych wyjaśnień w nawiązaniu do złożonej interpelacji nr 31559 oraz otrzymaniu niezadowalającej odpowiedzi w sprawie prawa kobiet, które pobierały wcześniejsze emerytury, do przeliczenia emerytury na starych zasadach.

Ostrowiec Świętokrzyski, dn. 10 kwietnia 2015 r.

Zbigniew Pacelt

Klub Parlamentarny

Platforma Obywatelska

                       

Szanowny Pan

                                               Władysław Kosiniak – Kamysz

                                               Minister Pracy i Polityki Społecznej RP

INTERPELACJA  POSELSKA

sprawie krzywdzących zasad ustalania wysokości emerytury powszechnej osób urodzonych po 1948 r. pobierających dotychczas wcześniejszą emeryturę, celem otrzymania dodatkowych wyjaśnień w nawiązaniu do złożonej interpelacji nr 31559 oraz otrzymaniu niezadowalającej odpowiedzi w sprawie prawa kobiet, które pobierały wcześniejsze emerytury, do przeliczenia emerytury na starych zasadach.

Szanowny Panie Ministrze ,

W związku w otrzymaniem niezadowalającej odpowiedzi na interpelację nr 31559 w sprawie prawa kobiet, które pobierały wcześniejsze emerytury, do przeliczenia emerytury na starych zasadach, poniżej przedstawiam Szanownemu Panu Ministrowi komentarz do wybranych niezadowalających stwierdzeń zawartych w przytoczonej odpowiedzi: 

1. Wskazuje się, że problem dotyczy nie tylko kobiet z rocznika 1953, ale wszystkich grup emerytów pobierających świadczenia we wcześniejszym wieku na podstawie przepisów wymienionych w art. 25 ust. 1b. W konsekwencji wskazuje się, że nie ma uzasadnienia dla stworzenia specjalnych regulacji dla tej grupy kobiet.

Komentarz:

Ta część odpowiedzi wynika z nietrafnej diagnozy sytuacji przedstawionej w interpelacji nr 31559. Rzeczywiście, problem dotyczy znacznie większej grupy emerytów, a nie tylko wcześniejszych emerytek urodzonych w roku 1953.

Skutki krzywdzącej regulacji odczuły jako pierwsze kobiety, wcześniejsze emerytki urodzone w roku 1953, które zostały zaskoczone wejściem w życie art. 25 ust. 1b, ponieważ osiągały powszechny wiek emerytalny tuż po wejściu w życie tego przepisu i jako pierwsze zostały nim dotknięte. Wkrótce dołączyły jednak do nich kolejne pokrzywdzone grupy, w miarę, jak orientowały się, że ich także dotyczy problem.

Art. 25 ust. 1b zaskoczył także liczne osoby, które mogły uniknąć jego skutków, ponieważ osiągnęły powszechny wiek emerytalny do końca roku 2012, ale ze względu na brak informacji o wprowadzeniu tej nowej regulacji nie złożyły w ZUS wniosku o emeryturę powszechną. Sytuacji takich właśnie osób dotyczy pytanie prawne P 11/14 skierowane do Trybunału Konstytucyjnego.

Od października 2013 r. do Senatu trafiła petycja P8-05/14, skierowana przez ponad 600 osób (najliczniejsza petycja wielokrotna w historii petycji w Senacie), zainicjowana przez wcześniejsze emerytki z rocznika 1953, która jednak po opracowaniu w Senacie dotyczyła wszystkich poszkodowanych grup emerytów (Petycja w sprawie zmiany zasad ustalania wysokości emerytury powszechnej osób urodzonych po 1948 r. pobierających dotychczas wcześniejszą emeryturę).

Dlatego wskazane byłoby rozszerzenie treści interpelacji i domaganie się dalszych wyjaśnień (być może na podstawie art. 193 pkt.3 Regulaminu Sejmu), dotyczących prawnego statusu art. 25 ust. 1b, jego skutków finansowych dla budżetu oraz konsekwencji dla wszystkich grup poszkodowanych nim emerytów. Ponadto należałoby podjąć polemikę z argumentacją przedstawianą w odpowiedzi na interpelację i zadać istotne pytania (załączone w odrębnym pliku), które mogą skłonić MPiPS do dokonania poważnej, pogłębionej analizy problemów związanych z dodaniem art. 25 ust. 1b do ustawy o e. i r. z FUS.

2. Zaznaczam, że osoba, której przyznano emeryturę z tytułu osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego nie traci prawa do wcześniej przyznanej emerytury.

Komentarz:

Nie traci, ale dla wielu osób emerytura wcześniejsza jest wyraźnie niższa niż byłaby emerytura powszechna (kapitałowa), gdyby była wyliczona bez pomniejszenia zgromadzonego kapitału
o wcześniej pobrane świadczenia na podstawie art. 25 ust. 1b.

3. Nie traci też prawa do przeliczania wysokości wcześniejszej emerytury zgodnie z zasadami określonymi w art. 108 - 112 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Pobierać może wyższe
z przysługujących świadczeń.

Komentarz:

Wskazane możliwości są albo całkowicie niedostępne dla zainteresowanych, ponieważ wymagają spełnienia warunku niepobrania choćby jednego świadczenia, albo są bardzo trudne do uzyskania (trudny do spełnienia warunek uzyskania wyższego wskaźnika wysokości podstawy wymiaru świadczenia). Z kolei samo doliczanie stażu pracy w przypadku nadal pracujących jest mało korzystną finansowo opcją.

Wskazywane sposoby przeliczenia emerytury nie mają nic wspólnego z przyznaniem emerytury powszechnej, wynikającej z osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego.

4. Należy podkreślić, że pomimo wypłacania wcześniejszej emerytury, organ rentowy nadal waloryzuje kwoty składek i kapitału początkowego zewidencjonowane na koncie ubezpieczonego w ZUS. Waloryzację stanu konta, na zasadach określonych w art. 25 ust. 3 – 12 i art. 25a ustawy emerytalnej, przeprowadza się aż do ustalenia prawa do emerytury z tytułu osiągnięcia pełnego wieku emerytalnego. Nie powinno zatem budzić zastrzeżeń pomniejszanie podstawy obliczenia nowo przyznawanej emerytury o kwoty wcześniej wypłaconych emerytur, przyznanych przed osiągnięciem wieku emerytalnego.

Komentarz:

Zewidencjonowany kapitał jest wprawdzie waloryzowany, ale jego wzrost zostaje zniwelowany
w momencie złożenia wniosku o emeryturę powszechną (kapitałową) i  dokonania pomniejszenia kapitału o wcześniej pobrane świadczenia na podstawie art. 25 ust. 1b. Taka uszczuplona emerytura „kapitałowa” okazuje się niższa od emerytury dotychczas pobieranej.

5. Przytaczane są określone fragmenty z orzeczeń TK uzasadniające dopuszczalność regulacji przyjętych w art. 25 ust. 1b.

Komentarz:

Zupełnie inne argumenty z orzeczeń TK są przywoływane w opinii prawnej Biura Legislacyjnego Senatu do petycji P8-05/14 oraz w pytaniu prawnym P 11/14 do Trybunału Konstytucyjnego.

6. Nadmieniam, że Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji Senatu również nie przychyliła się do postulatu „kobiet rocznika 53” wniesionego w omawianej sprawie w petycji nr P8-05/14.

Komentarz:

Decyzja senackiej Komisji PCPP o niepodjęciu dalszych działań w sprawie petycji P8-05/14 nie może być traktowana jako argument przeciw zasadności petycji, ponieważ podjęto ją remisowym stosunkiem głosów trzy (senatorowie koalicji) do trzech (senatorowie opozycji), pomimo pozytywnej opinii prawnej Biura Legislacyjnego Senatu na rzecz petycji i bez podania jakiegokolwiek merytorycznego uzasadnienia odrzucenia petycji.

Przebieg dwóch posiedzeń Komisji, możliwy do obejrzenia w retransmisjach, wyraźnie ukazuje brak pogłębionej analizy problemu i orientacji senatorów w poruszanym zagadnieniu, a także dezinformujące senatorów wypowiedzi przedstawiciela MPiPS.

Przedstawiciel MPiPS przedstawił nieprawdziwe informacje na temat rzekomych możliwości podwyższania emerytury przez osoby pokrzywdzone art. 25 ust. 1b, które w rzeczywistości nie są dostępne osobom urodzonym po roku 1948 (szczególnie o „emeryturze po emeryturze”, po przepracowaniu 30 miesięcy, na podstawie art. 53 ust. 4, w interpretacji ZUS dostępnej wyłącznie osobom urodzonym przed rokiem 1949).

Przedstawione różne (trudno dostępne lub niedostępne) sposoby podwyższania wysokości emerytury nie są ekwiwalentem emerytury powszechnej, której de facto pozbawiono osoby pokrzywdzone art. 25 ust. 1b, skazując je na pozostanie na „dozgonnej” wcześniejszej emeryturze.

W związku z powyższym proszę Szanownego Pana Ministra o uzupełnienie odpowiedzi
i zajęcie stanowiska w zakresie przedstawionych poniżej pytań:

1. Jak liczna grupa emerytów ponosi konsekwencje dodania art. 25 ust. 1b do ustawy o emeryturach
i rentach z FUS?

2. Jak liczne są poszczególne kategorie emerytów (poza „emeryturami częściowymi” z art. 26 b), do których ma zastosowanie art. 25 ust. 1b ze względu na to, że nie osiągnęli powszechnego wieku emerytalnego przed wejściem w życie tego przepisu?

3. Jak liczna jest grupa emerytów, do których ma zastosowanie art. 25 ust. 1b, ze względu na to, że złożyli wniosek o emeryturę powszechną już po wejściu w życie tego przepisu, chociaż teoretycznie mogli to zrobić wcześniej (osiągnęli wiek emerytalny przed 1 stycznia 2013 r.) i uniknąć jego negatywnych skutków, gdyby wiedzieli o zmianie przepisów od 1 stycznia 2013 r.?

4. Jak liczna jest grupa osób objętych art. 25 ust. 1b (poza emeryturami częściowymi), dla których emerytura powszechna (kapitałowa), gdyby została obliczona bez uszczuplenia kapitału, wynikającego z art. 25 ust. 1b, byłaby wyższa od dotychczas pobieranej emerytury we wcześniejszym wieku? Jaki to stanowi procent emerytów objętych art. 25 ust. 1b (poza emeryturami częściowymi)?

5. Jakie są skutki finansowe dodania art. 25 ust. 1b do ustawy o emeryturach i rentach z FUS?

6. Jakie oszczędności wynikają z objęcia artykułem 25 ust. 1b poszczególnych kategorii emerytów pobierających emeryturę we wcześniejszym wieku emerytalnym (poza „emeryturami częściowymi” z art. 26 b), którzy nie osiągnęli powszechnego wieku emerytalnego przed wejściem w życie tego przepisu:

a/ w okresie od 1 stycznia 2013 r. do chwili obecnej (osobno dla poszczególnych kategorii emerytów nabywających prawo do emerytury na podstawie różnych przepisów);

b/ w okresie od 1 stycznia 2013 r. do czasu osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego przez każdą z kategorii emerytów objętych art. 25 ust. 1b

7. Jakie oszczędności uzyskano w związku z tym, że niektóre osoby pobierające emeryturę we wcześniejszym wieku emerytalnym, które osiągnęły powszechny wiek emerytalny przed wejściem
w życie art. 25 ust. 1b, złożyły wniosek o emeryturę powszechną już po wejściu w życie tego przepisu, tracąc możliwość uniknięcia jego skutków?

8. Jakie działania informacyjne i kiedy (proszę o wskazanie) podjęły MPiPS oraz ZUS w związku
z planowanym wejściem z życie art. 25 ust. 1b, w szczególności adresowane do osób, które dysponując odpowiednia wiedzą mogłyby uniknąć jego negatywnych konsekwencji poprzez złożenie wniosku
o emeryturę powszechną przed 1 stycznia 2013 r.?

9. Jakie argumenty przemawiają za tym, aby uznawać przywoływane w wyjaśnieniach MPiPS (udzielanych na interpelacje poselskie, wystąpienia RPO oraz dla senackiej Komisji PCPP ) sposoby przeliczania emerytury (niedostępne lub trudno dostępne ze względu na warunki do spełnienia) jako ekwiwalent prawa do emerytury powszechnej, którego zostali realnie pozbawieni emeryci objęci art. 25 ust. 1b?

10. Jakie jest stanowisko Ministra Pracy i Polityki Społecznej, w kontekście negatywnych skutków wprowadzenia art. 25 ust. 1b, wobec odmawiana przez ZUS urodzonym po 31 grudnia 1948 r. skorzystania z tzw. „emerytury po emeryturze” na podstawie art. 53 ust. 4 ustawy o e. i r. z FUS, szczególnie w świetle zapewnień przedstawiciela MPiPS podczas prac nad petycją P8-05/14
w senackiej Komisji PCPP, że jeśli pracuje się ponad 30 miesięcy, to emeryturę można przeliczyć?

11. Czy Minister Pracy i Polityki Społecznej dostrzega dodatkowe krzywdzące skutki art. 25 ust. 1b, polegające na praktycznym wykluczeniu emerytów objętych tym przepisem z grona beneficjentów nowych regulacji emerytalnych, umożliwiających podwyższenie kapitału początkowego osobom urodzonym po 31 grudnia 1948 na podstawie ustawy o zmianie ustawy o e. i r. z FUS z dnia

5 marca 2015 r., ze względu na automatyczne niwelowanie uzyskanych korzyści poprzez pomniejszenia zgromadzonego kapitału o wcześniej pobrane świadczenia?

12. Czy znana jest Panu Ministrowi treść petycji P8-05/14 skierowanej do Senatu przez ponad 600 osób, w sprawie zmiany zasad ustalania wysokości emerytury powszechnej osób urodzonych po 1948 r. pobierających dotychczas wcześniejszą emeryturę oraz treść opinii prawnej Biura Legislacyjnego Senatu z dnia 25 kwietnia 2014 r., wspierającej postulaty tej  petycji, w tym szczególnie zawarte w niej argumenty natury konstytucyjnej oraz propozycje dodania przepisu uzupełniającego do art. 25 ust. 1b? Czy znany jest Panu Ministrowi fakt, że petycji nie nadano dalszego biegu w wyniku remisowego głosowania i bez przedstawienia merytorycznego uzasadnienia jej sygnatariuszom?

13. Jakie jest stanowisko Ministra Pracy i Polityki Społecznej na temat możliwości  podjęcia inicjatywy legislacyjnej, uwzględniającej ponawiane od ponad dwóch lat postulaty pokrzywdzonych emerytów, zmierzającej do dokonania zmiany przepisów w celu wyeliminowania negatywnych skutków art. 25 ust. 1b, wynikających z wprowadzenia go bez stosownych przepisów przejściowych?

Z wyrazami szacunku ,

( – ) Poseł na Sejm RP

Zbigniew Pacelt

Z komentarzy...

jeden z czytelników naszego bloga poprosił o wstawienie poniższej tabelki pod postem, ponieważ w komentarzu tebelka się "rozjeżdża".

Proszę przeanalizować tę tabelkę, dotyczy ona co prawda przeciętnych emerytur przyznanych po raz pierwszy ale analogię można tu odnaleźć do naszych emerytur (dane pochodzą z informacji ZUS)

	2009	2010	2011	2012	2013
Ogółem (zł)	1 879,87	2 059,75	2 036,26	2 059,31	2 228,75
Stare zasady (zł)	1 995,94	2 493,14	2 660,55	2 759,89	3 036,82
Nowe zasady (zł)	1 627,49	1 711,69	1 694,84	1 728,59	1 856,51