Dezyderat w sprawie emerytury nie tylko dla kobiet 53

        8 lutego 2017 r. odbyło się posiedzenie sejmowej Komisji do Spraw Petycji, na którym został rozpatrzony i zatwierdzony projekt dezyderatu w sprawie zasad ustalania wysokości emerytury osobom, które przed 1 stycznia 2013 r. pobierały wcześniejszą emeryturę. Dezyderat skierowany jest do Pani Premier Beaty Szydło

·         Po przeprowadzonej dyskusji Komisja uznała za właściwe wystąpienie z dezyderatem, prosząc o odpowiedź na następujące pytania: 

·         1. Jak liczną grupę stanowią kobiety z rocznika 1953, które przed dniem 1 stycznia 2013 r. miały ustaloną wcześniejszą emeryturę?

·         2. Jak liczna jest grupa osób pobierających wcześniejszą emeryturę, które nabyły prawo do emerytury powszechnej przed dniem 1 stycznia 2013 r. i które przed tą datą nie wystąpiły o jej wyliczenie? 

·         3. Ile osób urodzonych do dnia 31 grudnia 1952 r. pobiera emeryturę, której podstawa została pomniejszona o sumę kwot pobranych wcześniej emerytur? Jaka jest przeciętna wysokość takiej emerytury?

  

·         4. Ile kobiet z rocznika 1953 pobiera emeryturę powszechną, której wyliczenie uwzględniło pomniejszenie o kwotę stanowiącą sumę kwot pobranych wcześniej emerytur? Jaka jest przeciętna wysokość takiej emerytury? 

·         5. Ile spraw w sądach zostało wygranych przez osoby skarżące się na niewłaściwe wyliczenie świadczenia (z powodu uwzględniania przy wyliczeniu świadczenia kwoty wcześniej wypłaconych wcześniejszych emerytur)?”

http://www.sejm.gov.pl/Sejm8.nsf/biuletyn.xsp?skrnr=PET-56

Zapis przebiegu posiedzenia komisji
08-02-2017

Wersjapublikowana w formacie PDF

Komisja do Spraw Petycji /nr 56/

Proszę państwa, kolejny dezyderat do Prezesa Rady Ministrów w sprawie zasad ustalania wysokości emerytury osobom, które przed dniem 1 stycznia 2013 r. pobierały wcześniejszą emeryturę.

„Komisja do Spraw Petycji na posiedzeniu w dniu 15 listopada 2016 r. rozpatrzyła petycję w sprawie usunięcia negatywnych skutków ustawy z dnia 11 maja 2012 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w zakresie, w jakim przewiduje ona pomniejszenie, w przypadku pobierania wcześniejszej emerytury, podstawy emerytury wypłacanej po osiągnięciu wieku emerytalnego o sumę kwot pobranych wcześniej emerytur.

Ustawa z dnia 11 maja 2012 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw dodała do ustawy przepis (art. 25 ust. 1b) przewidujący, że «jeżeli ubezpieczony pobrał emeryturę na podstawie przepisów art. 26b, 46, 50, 50a, 50e, 184 lub art. 88 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (…), podstawę obliczenia emerytury, o której mowa w art. 24, ustaloną zgodnie z ust. 1, pomniejsza się o kwotę stanowiącą sumę kwot pobranych emerytur w wysokości przed odliczeniem zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych i składki na ubezpieczenie zdrowotne». Wskazany przepis wszedł w życie 1 stycznia 2013 r.

Wcześniejsze przepisy pozwalały osobom pobierającym tzw. wcześniejszą emeryturę uzyskać emeryturę powszechną po osiągnięciu wieku emerytalnego bez takiego pomniejszenia. W praktyce takie rozwiązanie dotyczyły kobiet urodzonych w latach 1949–1953, które mogły skorzystać z wcześniejszej emerytury, a po spełnieniu warunków określonych w art. 27 ustawy uzyskać powszechną emeryturę. Przykładowo kobiety urodzone w 1949 r., osiągnąwszy 55 lat w roku 2004, mogły odejść na wcześniejszą emeryturę, a w 2009 r. przekształcić ją na powszechną. Ostatni rocznik mogący korzystać z wcześniejszej emerytury to rocznik 1953. Kobiety z tego rocznika miały ustawową możliwość przejścia na powszechną emeryturę po 1 stycznia 2013 r. Niestety ustawa z 11 maja 2012 r., która weszła w życie również od dnia 1 stycznia 2013 r., pozbawiła je tej możliwości.

Komisja dostrzega, że kobiety urodzone do 1952 r. miały możliwość uzyskania powszechnej emerytury po osiągnięciu ustawowego wieku emerytalnego 60 lat, składając wniosek jeszcze w 2012 r. Kobiety urodzone w 1953 r., które odeszły na wcześniejszą emeryturę w 2008 r., kiedy kończyły 55 lat, nie miały możliwości uniknięcia negatywnych skutków owego przepisu, kończyły bowiem 60 lat właśnie w roku 2013. Komisja negatywnie ocenia taką sytuację.

Dodatkowo Komisja dostrzega również problem osób z wcześniejszych roczników, bowiem mimo że do 1 stycznia 2013 r. nabyły one prawo do emerytury na wcześniejszych zasadach, osiągnąwszy ustawowy wiek emerytalny (czyli bez pomniejszania podstawy wymiaru emerytury o kwotę wypłaconych wcześniejszych emerytur), często występowały o ustalenie emerytury powszechnej już po 1 stycznia 2013 r. Mimo że w momencie wejścia w życie wspomnianej ustawy z dnia 11 maja 2012 r. osoby te spełniły wszystkie przesłanki do nabycia emerytury na dotychczasowych zasadach, Zakład Ubezpieczeń Społecznych pomniejszał podstawę wymiaru powszechnej emerytury o kwotę stanowiącą sumę kwot pobranych emerytur wcześniejszych. Osoby takie, chcąc skorzystać z dotychczasowych zasad, muszą dochodzić swojego prawa w sądach. Zdaniem Komisji takie traktowanie obywateli budzi poważne zastrzeżenia, tym bardziej że sądy w orzeczeniach wskazują, iż ustalenie prawa do świadczenia następuje na podstawie stanu prawnego obowiązującego w dniu spełnienia wszystkich warunków wymaganych do nabycia tego prawa, a więc wprowadzanie dodatkowych warunków nabywania prawa do świadczeń nie ma wpływu na istnienie prawa nabytego przed tymi zmianami. Pojawia się więc sprzeczność pomiędzy praktyką Zakładu Ubezpieczeń Społecznych a linią orzeczniczą sądów, co – zdaniem Komisji – nie powinno mieć miejsca.

W opinii Komisji podstawą poszanowania praw nabytych jest dążenie do zapewnienia jednostce bezpieczeństwa prawnego i umożliwienia jej racjonalnego planowania przyszłych działań. Takiego warunku nie spełniła omawiana ustawa, która – pogarszając istotnie zasady ustalania emerytury dla osób urodzonych w roczniku 1953 oraz osób, które wcześniej nie skorzystały ze swojego prawa – w praktyce znacząco obniżyła ich poziom życia, przeciętnie przez kolejne kilkanaście lat.

Dezyderat jest szeroki, bo sprawa jest bardzo skomplikowana, wymagająca tego szerokiego kontekstu i uwzględnienia wielu okoliczności. Czy do takiego projektu dezyderatu są uwagi? Nie słyszę uwag, zatem uznaję... Proszę bardzo, ale proszę do mikrofonu. Proszę się przedstawić.

Wnioskodawca petycji wielokrotnej Hanna Śmietańska-Dąbrowska:

Nazywam się Hanna Śmietańska. Jestem przedstawicielką grupy emerytek pokrzywdzonych właśnie tą ustawą.

Chciałabym może jeszcze dodać do tego parę punktów uzupełnienia, bo od pewnego czasu dość szczegółowo analizuję wszystkie materiały w tej sprawie. Chodzi o to, że art. 25 ust. 1b, który nakazał odjąć od podstawy obliczenia emerytury powszechnej pobierane wstecz emerytury, nie dość, że został wprowadzony bez żadnego vacatio legis, to jeszcze potrącał emerytury nie tylko od dnia wejścia w życie ustawy, ale zadziałał od razu na kilka lat wstecz, w związku z czym... Bo to jeszcze bardziej sprawiedliwe byłoby, gdyby to zadziałało od momentu wejścia w życie ustawy. Niestety prawo od razu zadziałało wstecz.

W tej sytuacji stwierdzenie, że – tak jak ministerstwo i ZUS twierdzą – dla wcześniejszych emerytur została zachowana zasada możliwości przeliczenia emerytury na kapitałową, nie jest prawdziwe, ponieważ nie ma chyba osoby, która po wyliczeniu emerytury kapitałowej i potrąceniu wszystkich pobranych emerytur w kwocie brutto za kilka lat wstecz, mogłaby na takim przeliczeniu skorzystać. Można więc powiedzieć, że możliwość przeliczenia emerytury wcześniejszej na kapitałową została w tym momencie po prostu całkowicie tej grupie odebrana. Poza tym całą sprawę można rozpatrywać w kontekście dwóch...

Przewodniczący poseł Sławomir Piechota (PO):

Proszę pani, tylko że my teraz rozpatrujemy projekt dezyderatu. Co do petycji, to nie wracamy do rozpatrzenia petycji. Czy są uwagi do treści dezyderatu?

Wnioskodawca petycji wielokrotnej Hanna Śmietańska-Dąbrowska:

Dobrze. Czy do tego dezyderatu można by dołożyć uzupełnienie? Powiem tylko, co chcę powiedzieć o tych dwóch grupach. To dotyczy dwóch grup emerytek (roczniki 1949–1952), które prawa emerytalne nabyły do 31 grudnia 2012 r. Obowiązujące prawo, przy obecnej interpretacji, daje im możliwość niepotrącania tego. Takie są wyroki sądowe, które są bardzo liczne. Mam spis większości albo prawie wszystkich wyroków sądowych w tej sprawie.

Przewodniczący poseł Sławomir Piechota (PO):

Ale co chciałaby pani dodać do dezyderatu czy zmienić?

Wnioskodawca petycji wielokrotnej Hanna Śmietańska-Dąbrowska:

Chciałabym zaproponować, żeby zwrócić się do ZUS i ministerstwa z prośbą o wydanie odpowiedniej wykładni obowiązujących przepisów, zawieszającej stosowanie art. 25 ust. 1b dla roczników 1949–1952 do czasu wprowadzenia odpowiednich zmian legislacyjnych. Byłoby to zgodne z orzeczeniami trybunału, wyrokami itd. i zatrzymałoby narastającą falę procesów sądowych, ponieważ tych procesów jest coraz więcej. Coraz więcej z nich jest wygrywanych. Jakaś zmiana legislacji na pewno będzie i zmiana przeliczeń, ale dla roczników 1949–1952 można zastosować istniejące prawo, żeby zatrzymać tę falę procesów sądowych.

Przewodniczący poseł Sławomir Piechota (PO):

Dziękuję. Proszę pani, zamiar, który mamy na tym etapie, polega na uzyskaniu pełnej, szczegółowej informacji o skali zjawiska, czyli nie zamykamy tym też naszej decyzji. W oparciu o informacje, jakie otrzymamy od pani premier, Komisja definitywnie zadecyduje, czy wystąpić o jakąś inicjatywę rządu, czy też Komisja podejmie sama inicjatywę ustawodawczą. Żeby jednak tego dokonać, potrzebujemy tej informacji, która będzie w odpowiedzi na pięć pytań. Tu chcemy uzyskać pełne, szczegółowe wyjaśnienie sytuacji osób, których ten przepis dotknął w negatywny sposób. Tu nie rozstrzygamy, a tym bardziej występowanie w dezyderacie o interpretację... To nie jest w tej chwili istota tego dezyderatu.

Czy do propozycji tego dezyderatu są jeszcze jakieś inne uwagi i propozycje? Czy jest sprzeciw? Nie słyszę.

Zatem przyjmujemy dezyderat do pani premier.

Gdy będziemy rozpatrywać odpowiedź, również zapraszamy do udziału w tym posiedzeniu, bo wtedy będziemy rozstrzygać, co ewentualnie dalej, w oparciu o szczegółowe informacje. Problem jest bardzo złożony. Tak naprawdę nie wiemy, ilu osób dotyczy, ile było spraw w sądach, jak one się kończyły. Nie mieliśmy wątpliwości, że trzeba tę sytuację przeciąć. To wynika też z brzmienia dezyderatu: uważamy, że skutki tego przepisu były zaskakujące i niewłaściwe wobec osób, których to dotknęło. Wtedy to przesądzimy.

Nowe inicjatywy w sprawie emerytur "kobiet 53"

            

                 W środę, 8 lutego 2017 r. odbędzie się posiedzenie sejmowej Komisji do Spraw Petycji, na którym zostanie rozpatrzony m.in. projekt dezyderatu w sprawie zasad ustalania wysokości emerytury osobom, które przed 1 stycznia 2013 r. pobierały wcześniejszą emeryturę.

          

Przewodniczący sejmowej Komisji do Spraw Petycji, Pan Poseł Sławomir Piechota ( z Wrocławia), na posiedzeniu komisji w dniu 15.11.2016 r.,po rozpatrzeniu naszej petycji wielokrotnej BKSP-145-93/16, postanowił, za zgodą komisji, o przygotowaniu dezyderatu, skierowanego do Pani Premier, w sprawie w sprawie analizy możliwości wprowadzenia zmian oraz możliwości poniesienia kosztów regulacji emerytalnej dotyczącej emerytów skrzywdzonych ustawą z dnia 11 maja 2012 r.

BKSP-145-93/16

Opinia BiuraAnaliz Sejmowych 

Nowe inicjatywy w sprawie tzw „petycji kobiet 53”

              Petycja w sprawie emerytów skrzywdzonych ustawą z dnia 11 maja 2012 r. właśnie ma być w środę rozpatrywana w sejmowej Komisji do Spraw Petycji. A właściwie projekt dezyderatu, który ma być wysłany do Pani Premier.

 Decyzję o przygotowaniu dezyderatu podjęto na posiedzeniu komisji w dniu 15.11.2016 r. Po końcowych ustaleniach i zredagowaniu ostatecznego kształtu, dezyderat w formie uchwały komisji przedstawiany jest przez przewodniczącego komisji Marszałkowi Sejmu, który przesyła go odpowiedniemu organowi. Pani Premier powinna w ciągu 30 dni odpowiedzieć na postulaty zawarte w dezyderacie.

I właśnie tutaj mamy szansę zawalczyć o naprawienie niekorzystnego zapisu w ustawie. Musimy dobrze napisane pisma wysłać do Pani Premier i Minister Elżbiety Rafalskiej (Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej).

              Nasza petycja wielokrotna, omawiana przez sejmową komisję, za słabo uwypukla problem, o który walczymy, mianowicie o przeliczenie emerytury według takich samych zasad, jakie zastosowano przy przeliczaniu emerytur dla roczników wcześniejszych (1949-52).

           Osobom z roczników wcześniejszych od 53 ustalano wysokość emerytury na zasadach kapitałowych (bez odliczeń) lub na zasadach stażowych, z nową kwotą bazową.

Zamiana emerytury wg starych zasad stażowych jest opłacalna, jeśli po przyznaniu emerytury wcześniejszej emeryt podlegał ubezpieczeniom społecznym przez co najmniej 30 miesięcy. W tym przypadku część socjalna nowej emerytury ustalana jest od kwoty bazowej obowiązującej w dacie przyznania tej emerytury.

                    

              Jak się okazało wielokrotnie, zmiana lub uzupełnienie art. 25 u 1b ustawy z dnia 11 maja 2012 r., jest nie do ruszenia. Możemy zastanowić się nad inną propozycją zapisu – poprawki do ustawy, która by spełniła nasz postulat. Można zwrócić się do osoby, która zna się na przepisach emerytalnych i rozumie problemy osób skrzywdzonych ustawą z 11 maja 2012 r., np do dr Marka Jarentowskiego, aby pomógł nam sformułować poprawkę. Wygląda na to, że trzeba pokazać gotowy zapis do ustawy, bo jak dotąd, brak alternatywy do art. 25 u 1b.

I jeszcze jedna propozycja od jednej z naszych koleżanek

„Każdy z nas ma jakieś preferencje polityczne .... PiS, PO, Kukiz'15, .N czy PSL. Opracujmy wspólne pismo o tym, że zostaliśmy oszukani a posłowie udają, że tego nie wiedzą. Zarzućmy tymi pismami biura klubów na Wiejskiej i biura poselskie. A do członków Komisji Polityki Społecznej i Rodziny wyślijmy zapytanie dlaczego jako ludzie tworzący prawo godzą się na jego łamanie przez co sami w tym procederze uczestniczą. Spytajmy dlaczego na pierwszym czytaniu projektu prezydenckiego nie zabrali w tej kwestii głosu. Niech chociaż odpowiedzą. Wiem, że prawnie to nic nie da ale od czegoś trzeba zacząć. Trzeba nagłośnić tę sprawę gdzie się da, również nieoficjalnie na portalach społecznościowych. To musi być 'zmasowany atak', żeby później było łatwiej dochodzić swoich praw.”

Informacje o innych projektach dotyczących naprawienia niekorzystnych dla emerytów przepisów.

              1.   Art. 25 u 1b w Senacie

Senat w dniu 11 stycznia 2017 r. na 33. Posiedzeniu odrzucił projekt ustawy i tym samym zakończył postępowanie w tej sprawie

Drugie czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych

Druki senackie: 285,  285 S

Opinie/materiały/ekspertyzy: materiał porównawczy

http://www.senat.gov.pl/prace/senat/posiedzenia/tematy,478,1.html\

http://www.tvpparlament.pl/retransmisje-vod/senat-rp/34-posiedzenie-senatu-cz-4/28904345

Projekt ustawy został wniesiony przez Komisję Praw Człowieka, Praworządności i Petycji.

Do reprezentowania wnioskodawców został upoważniony senator Andrzej Mioduszewski.
 

Projekt ustawy ma na celu zmianę zasad wyliczania wysokości emerytury zwykłej przysługującej kobietom, które urodziły się w 1953 r. i pobierały tzw. wcześniejszą emeryturę. Ten rocznik kobiet nie został objęty ustawą, która umożliwia po osiągnięciu wieku emerytalnego wyliczenie emerytury bez pomniejszania jej wysokości o sumę kwot pobranych wcześniej emerytur.

Marszałek Senatu w dniu 29 września 2016 r. skierował projekt ustawy do:

─ Komisji Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej,

─ Komisji Ustawodawczej.

Posiedzenie Komisji Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej oraz Komisji Ustawodawczej w tej sprawie odbyło się 8 grudnia 2016 r.

Komisje wnoszą o odrzucenie projektu ustawy (druk nr 285 S).

Sprawozdawcą komisji na posiedzeniu Senatu będzie senator Aleksander Szwed. 

http://www.senat.gov.pl/prace/komisje-senackie/posiedzenia,163,2,komisja-ustawodawcza.html

 Retransmisja posiedzenia

Informacja

Stenogram - wersja htm

                     2.  Urlopy wychowawcze w komisji senackiej

            Petycja w sprawie urlopów wychowawczych odrzucona w komisji senackiej

                  W dniu 10.01.2017 r. senacka Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji postanowiła nie prowadzić dalszych prac nad petycją w sprawie urlopów wychowawczych

Rozpatrzenie petycji w sprawie podjęcia inicjatywy ustawodawczej dotyczącej zmiany ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w zakresie zaliczania urlopów wychowawczych do stażu emerytalnego (cd.) (P9-43/16).
Materiały:

Materiał dopetycji

Komisja Rodziny, PolitykiSenioralnej i Społecznej

Ministerstwo Rodziny, Pracy iPolityki Społecznej

Rzecznik Praw ObywatelskichZakład Ubezpieczeń Społecznych
Uwagaobywatelska
Dla DobraDziecka   

          retransmisja posiedzenia

Informacja

3.   Petycja „odszkodowawcza” w Sejmie

                   26 stycznia 2017 r. na posiedzeniu nr 53 Komisji do Spraw Petycji była omawiana petycja BKSP- 145-117/16 o odszkodowanie za przymusową rezygnację z etatu na rzecz emerytury.

      Rozpatrzenie petycji wielokrotnej w sprawie podjęcia inicjatywy ustawodawczej mającej na celu przyznanie odszkodowania emerytom, którzy rozwiązali stosunek pracy w związku z wejściem w życie ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2010 r. Nr 257, poz. 1726) (BKSP-145-117/16)\

- przedstawia zastępca Przewodniczącego Komisji poseł Urszula Augustyn.

http://www.sejm.gov.pl/Sejm8.nsf/PosKomZrealizowane.xsp?komisja=PET#53

Nr BKSP-145-117/16Tekst petycji w formacie pdf (otwiera się w nowej karcie)

Opinia Biura Analiz Sejmowych 

http://www.sejm.gov.pl/Sejm8.nsf/transmisje_arch.xsp?unid=07AAA5218202F0FCC12580AE00381C04

Komisja zdecydowała o przygotowaniu dezyderatu i przekazaniu go do Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.

W posiedzeniu sejmowej komisji brały udział nasze koleżanki. I właśnie dzięki pani Heni, która wystąpiła z przedstawieniem i obroną swojej petycji, komisja postanowiła dalej pracować nad petycją „odszkodowawczą”.

 

Warto zobaczyć i posłuchać

Zapraszam do obejrzenia nagrania z programu z cyklu „Chodzi o pieniądze” Jacka Łęskiego. Tym razem program jest o reformie emerytalnej, utworzeniu OFE i mechanizmach przepływu pieniędzy ze składek ubezpieczonych.

„Niektórzy eksperci twierdzą, że kilkanaście lat temu rozmontowano system emerytalny w Polsce. Coraz więcej rodaków nie wierzy, że dostaną jakąkolwiek emeryturę. Czy miliony Polaków w środku Europy SA skazane na biedną starość ?”

https://vod.tvp.pl/28458910/23012017